U vrijeme kada su građene male hidrolektrane u srcu Nacionalnog parka Prokletije, neko je vlasnicima tih elektrana omogućio da ne plate 250.000 eura koje su bile namijenjene za asfaltiranje dionice puta koji vodi ka njima i Hridskom jezeru. Udruženje drvoprerađivača iz ovog grada zbog toga je pozvalo Specijalno državno tužilaštvo da ispita ovaj slučaj, kao i čitav posao oko izdavanja dozvola za gradnju hidroelektrana u Nacionalnom parku.
(Foto: rtcg.me)
“Vlasnici hidroelektrana su se prema ugovoru koji je bio sklopljen sa lokalnom upravom u Plavu obavezali da asfaltiraju dionicu puta od nekih dvanaest kilometara. Taj posao je procijenjen na 250 hiljada eura, ali im je neko omogućio da se toga oslobode”, kazali su Portalu RTCG iz ovog udruženja građana.
Oni tvrde da je to urađeno na taj način što je izvršena prekategorizacija puta, odnosno da je ovaj put prebačen u nižu kategoriju.
“Umjesto lokalnog koji je predviđen za asfaltiranje, neko iz tadašnjeg opštinskog rukovodstva put je prikazao kao šumski, odnosno planisnki. Prema nekim informacijama, vlasnici elektrana su potom novac koji je već bio uplaćen, jednostavno povukli”, kažu u Udruženju drvoprerađivača Plav.
U tom udruženju smatraju da je, osim što je napravljena nepopravljiva šteta nezekonitim izdavanjem dozvola za gradnju u nacionalnom parku, još i oštećen lokalni budžet u Plavu, a put koji su izvođači radova potpuno havarisali, ostao u takvom stanju.
“Zbog građana Crne Gore koji ne poznaju najbolje taj teren, želimo da naglasimo da se radi o važnom putu koji vodi prema Hridskom jezeru, kao jednoj od najposjećenijih turističkih i planinarskih atrakcija Plava i Nacionalnog parka Prokletije. Taj put istovremeno vodi i do malih elektrana, a od gradnje malih hidroelktrana u potpunosti je devastiran i skoro neprohodan za mala auta”, kažu oni.
Drvoprerađivači iz Plava ističu da je trebalo makar iskoristiti tu obavezu koju su koncesionari imali, kako bi od svega bilo neke koristi, odnosno da se napravi bolji pristup Hridskom jezeru.
“Najbolje bi bilo da ništa nije dirano, kako je i zakon predvidio. Ali, ako je već učinjeno što je učinjeno, zbog čega je neko koncesionare oslobodio obaveze da plate 250 hiljada eura. Tražimo da se to preispita”, ističu iz ovog udruženja.
Portal RTCG je nedavno pisao o tome da Udruženje drvoprerađivača iz Plava zahtijeva da se istraži ko je i pod kojim okolnostima prije sedam godina dozvolio da se u srcu Nacionalnog parka “Prokletije” u cijevi stave tri rijeke pitke vode i izgrade dvije male hidrocentrale.
Oni su podsjetili da je Nacionalni park Prokletije proglašen 2009. godine, a da su tadašnje vlasti, od lokalnih do državnih, u sprezi sa tajkunima, dozvolile gradnju malih elektrana u srcu ovog parka 2016. godine. Te godine firmi “Kronor” iz Podgorice neko je dao koncesije za gradnju malih elektrana na tri rijeke koje izviru u srcu nacionalnog parka.
“To su rijeke Hridska i Babinopoljska iz kojih je voda dovedena do jedne hidrocentrale, kao i treća rijeka, Treskavička, na čijim vodama je izgrađena druga hidrocentrala”, pričaju u ovom udruženju.
Oni objašnjavaju da su vodozahvati u strogoj zoni Nacionalnog parka Prokletije, a zatim su te rijeke cijevima u dužini od više kilometara dovedene do mašinskih postrojenja, odnosno malih hidrocentrala, koje se nalaze u takozvanoj zoni zaštite nacionalnog parka.
“To su planinske i pitke rijeke. To, međutim, više nije ni bitno. Pitanje je kako je neko dozvolio da se izvode radovi u zoni nacionalnog parka? Kako je teška mehanizacija ušla u Nacionalni park Prokletije i ostavila za sobom tragove kao da je pala atomska bomba”, kažu plavski droprerađivači.
Prema njihovim riječima, ovaj slučaj je nečuven u odnosu na sve druge slučajeve i dozvole za gradnju malih elektrana u Crnoj Gori, upravo zbog činjenice jer se radi o nacionalnom parku.
“Mi mislimo da ovdje ima posla za Specijalno državno tužilaštvo. To je morala biti jaka sprega sa svim elementima organizovanog kriminala. Ako se tome dodaju i ovih 250 hiljada sa pitanjem gdje su završile, mnogo je razloga da se pokrene istraga”, kažu u Udruženju.
Prema nešto ranijim podacima iz centralnog registra, vlasnik firme Kronor, koja je tada dobila koncesije za izgradnju malih hidroelektrana u NP Prokletije, je kompanija Kroling. Vlasnik te kompanije bio je Željko Mišković, dok su po deset procenata imali Normal kompani i Mont hidro. Vlasnik Normala je bio Željko Burić, a Mont Hidra Predrag Bajović, šura nekadašnjeg premijera Igora Lukšića.
Ovom preduzeću su građanski aktivisti nakon toga onemogućili da na području plavske opštine izgradi još nekiliko hidrocentrala i zarobe još tri rijeke – Komaraču, Đuričku i Murinsku.
Prema nekim podacima kojima raspolažu u Udruženju drvoprerađivača Plav, tajkuni od dvije male hidroelektrane koje su izgrađene u NP Prokletije, imaju veću finansijsku dobit nego što iznosi ikupan budžet ove siromašne sjeverne opštine.
Ovaj tekst se finasira od sredstava odobrenih od Ministarstva kulture i medija kroz Fonda za podsticanje Plularizma i raznovrsnosti medija
