Država će se zadužiti dodatnih 18 miliona eura kod Evropske investicione banke (EIB) za potrebe finansiranja Programa unapređenja crnogorskog obrazovnog sistema”, navodi se u Informacija o polaznim osnovama za zaključivanje Ugovora o kreditu sa Evropskom investicionom bankom (EIB), koja je dostavljena Vladi Crne Gore.
Projekat je trebalo da košta 42 miliona eura, dok je sada ukupna procijenjena vrijednost 75,67 miliona.
– Sredstva za realizaciju obezbjeđuju se kombinovano, iz izvora međunarodnih finansijskih institucija, kao i iz budžetskih sredstava, i to na sledeći način: kredit od Evropske investicione banke (EIB) iz 2019. godine 18 miliona, kredit od Evropske investicione banke (EIB) – dodatno finansiranje 18 miliona, ERI grant 5,98, WBIF grant 10,99 miliona i sopstvena sredstva 22,7 miliona – predočeno je u informaciji.
U narednom periodu Ministarstvo finansija usmjeriće aktivnosti ka finalizaciji pregovora sa Evropskom investicionom bankom, sa fokusom na usaglašavanje konačne verzije ugovora o kreditu. Kada konačna verzija ugovora bude usaglašena, Ministarstvo finansija će informisati Vladu o dogovorenim uslovima i odredbama ugovora i dostaviti ga na razmatranje i usvajanje. Pravni osnov za zaključivanje predmetnog kreditnog aranžmana predstavlja Zakon o budžetu Crne Gore za 2025. i Odluka o zaduživanju Crne Gore za ovu godinu.
Kreditni aranžman između Crne Gore i EIBZ a finansiranje Programa unapređenja crnogorskog obrazovanja” zaključen je 6. novembra 2019. godine, u ukupnom iznosu od 18 miliona eura. Ugovor je zaključen na rok otplate koji ne može biti duži od 25 godina od datuma prvog povlačenja i grejs periodom od maksimalno pet godina. Kada je riječ o kamatnoj stopi, ona se utvrđuje u momentu povlačenja i zavisi od trenutnih uslova na tržištu.
– Inicijalno procijenjena ukupna vrijednost projekta iznosila je 40,54 miliona eura, od čega se na kredit odnosilo pomenutih 18 miliona eura, dok je ostatak finansiran iz sopstvenih izvora države, u iznosu od 21,34 miliona eura, i ERI1 granta, u iznosu od 1,2 miliona eura. Projekat je inicijalno obuhvatao rekonstrukciju i dogradnju tri vrtića, adaptaciju 10 srednjih stručnih škola, izgradnju četiri osnovne škole i jedne gimnazije, nabavku računarske opreme, nabavku školskog namještaja i nabavku specijalizovane opreme za srednje stručne škole. U avgustu 2023. potpisan je aneks ugovora kojim je u projekat uvrštena i izgradnja OŠ “Vladimir Nazor”, koja je dijelom finansirana iz kreditnih, a dijelom iz grant sredstava obezbijeđenih iz WBIF-a. Budući da u periodu do 2023. godine nije bilo značajnijih aktivnosti na implementaciji projekta, izvršena je revizija ukupne vrijednosti projekta, u skladu s realizovanim komponentama, dodatnim identifikovanim potrebama, te uzimajući u obzir kontinuirani rast cijena na tržištu, kako građevinskih materijala i usluga, tako i ostalih dobara. Stoga je promijenjena ukupna vrijednost projekta, koja, umjesto inicijalnih 40,54 miliona eura, iznosi 42,14 miliona eura, s tim što je iznos kreditnih sredstava ostao nepromijenjen (18 miliona). Aneksom je predviđen i novi rok završetka projekta, do juna 2027. godine. Ukupan iznos do sada povučenih sredstava je 11,8 miliona eura, dok preostali raspoloživi iznos za povlačenje iznosi 6,2 miliona eura, za koji se očekuje da bude povučen do 6. novembra 2025. godine – stoji u Informaciji koju je Ministarstvo finansija dostavilo Vladi.
Ovaj projekat obuhvata izgradnju OŠ “Vladimir Nazor”, osnovnih škola u Siti kvartu, na Zabjelu i na Karabuškom polju, kao i gimnazije u Podgorici, rekonstrukciju i dogradnju tri vrtića, rekonstrukciju deset rednjih stručnih škola, nabavku računarske opreme za sve osnovne i srednje škole, školskog namještaja za sve vrtiće, osnovne i srednje škole i specijalizovane opreme za srednje stručne škole.
– Uzimajući u obzir dosadašnju realizaciju i potrebu za obezbjeđivanjem dodatnih sredstava radi nesmetanog nastavka implementacije projekta, Ministarstvo prosvjete, nauke i inovacija uputilo je Ministarstvu finansija zvaničan zahtjev za iniciranje pregovora sa Evropskom investicionom bankom u cilju zaključenja ugovora o kreditu za dodatno finansiranje projekta “Unapređenje crnogorskog obrazovanja”, u iznosu do 18 miliona eura. Ukupna procijenjena vrijednost projekta sada iznosi 75,67 miliona eura – navodi se u informaciji.
Ministarstvo finansija je započelo komunikaciju sa Evropskom investicionom bankom u cilju obezbjeđivanja dodatnih finansijskih sredstava i izvršena je razmjena nacrta ugovora, čime je otpočela tehnička priprema za zaključivanje novog finansijskog aranžmana.
Na povećanje vrijednosti projekta uticalo više faktora
Do predmetnog povećanja vrijednosti projekta došlo je usled više razloga, prvenstveno što je u periodu prije potpisivanja aneksa izrađeno više projekata i preciznijih specifikacija za nabavke, koje su pokazale da je vrijednost pojedinih aspekata projekta veća od prvenstveno planirane.Takođe, u kovid i postkovid periodu na tržištu Crne Gore, usled inflatornih kretanja, došlo je do znatnog povećanja kako cijena materijala, tako i cijena vezanih za usluga i zarada zaposlenih u sektoru građevinarstva, te uzimajući u obzir da je u Program unapređenja crnogorskog obrazovanja uvrštena i gradnja škole “Vladimir Nazor”, vrijedna preko 7 miliona eura, došlo je do znatnog uvećanja vrijednosti projekta, obrazložili su iz Ministarstva finansija uvećanje troškova za projekat sa 42 na 75 miliona eura.
DAN portal ,izvor
