Nekada dobrostojeći ponositi gorštaci, koje je dvodecenijski proces ratnih tranzicija doveo do skapavanja, digli su ovoga puta glas protiv izgradnje malih hidroelektrana. Protestuje se na sve strane, od Kolašina do Plava, gde su se ujedinjeni na nekoliko skupova pred zgradom opštine, policije i tužilaštva, našli građani iz Plava, Andrijevice, Berana, Rožaja i Kolašina.
Mještani Bukovice, njih oko dvije stotine, protestovalo je danas zbog planirane izgradnje dvije male hidro-elektrane.
Konzorcijum Hydra MNE izabrana je kao jedini ponuđač za gradnju hidroelektrane, čemu su se oštro usprotivili mještani šavničkih sela uz vodotok rijeke, pozante po izobilju potočne pastrmke i pitke vode. Mještani smatraju da će projektom rijeka praktično nestati, čime bi osudili na propast sela i sve one koji se bave poljoprivredom.
Predsjednik Organizacionog odbora za zaštitu Bukovice Veselin Žugić kazao je da je bi korito rijeke Bukovice ostalo bez “kapi vode”, ukoliko se projekat realizuje. “U tom slučaju uslovi za život i bavljenje poljoprivredom ne bi imali smisla. Bez rijeke ovdje nema života i poručujemo nadležnima da nećemo dozvoliti da nam zarad nečijih privatnih interesa uzmu rijeku Bukovicu”, naveo je Žugić. Predsjednik opštine šavnik Mijomir Vujačić ukazao je na ekonomsku isplativost izgradnje male HE za čitav kraj.
„Nedošenjem ovakve odluke lokalna uprava bi stavila tačku, odnosno stopirala ekonomski razvoj opštine Šavnik. Prema tome razvoj opštine se neće zaustaviti“, kazao je Vujačić, čije su izlaganje mještani ispratili zvižducima.
U toku je pobuna protiv tajkuna koji su okupirali vodotokove na ovom području gradeći male hidroelektrane sumnjivim i novcem djelom dobijenim državnom pljačkom kroz račune za struju, kao navodni „podsticaj za obnovljive izvore energije“ – saopšteno je na protestu u Plavu.
Milan Mane Kastratović, predsjednik NVO Perućica, kaže da nije protiv gradnje malih HE, ali po standardima EU. „Ne mogu se rijeke trpati u cevi i uništavati životna sredina“, kaže on izvodeći računicu da je gradnjom ovakvih elektrana na gubitku i cijela Crna Gora, odnosno njen budžet.
Samo da se izgradi po jedna elektrana na 84 vodotoka koji su za to određeni, to je 225 miliona evra koje će Crna Gora izdvojiti za subvencije vlasnicima elektrana u narednih 12 godina. Tim novcem bi država u potpunosti mogla da riješi problem nezaposlenosti. To je lako izračunati kada se zna da jedno radno mesto košta 5.000 eura, a da ima 50.000 nezaposlenih – izračunao je Kastratović, koji ne želi da se rijeke na sjeveru pretvore u mrtva korita poput Šekularske rijeke.
Sličnog je stava i Iber Hoti, odbornik Albanske alternative u SO Plav, koji dodaje da je EU odustala od protočnih centrala, zato što u potpunosti mijenjaju ili uništavaju kompletan eko-sistem.
Na Šekularskoj reci nije moguće napojiti jednu jedinu ovcu, a kamoli što drugo, na rijeci Bradavac ne možete prepoznati korito. Na red su došle da se od naroda otmu Komarača, Murinska, Đurička reka s pritokama, Hotskom, Trokuskom i Jaseničkom, od kojih prve dvije duboko zadiru u nacionalni park Prokletije – kaže Hoti, koji napominje da će, ako dozvole gradnju elektrana, bez vode ostati građani Slatine, Zabrđa, Trešnjeva, Trepče u opštini Andrijevica, ali i mnoga sela na području Plava i Berana.
Koncesije su date na svim pritokama Lima, od izvora u Plavu, i jezerskih izvorišta u Gusinju, pa sve do Bijelog Polja, kroz cijelo Polimlje. Koncesionari projekte rade po principu da sa što manje troškova ostvare što veći profit. To podrazumijeva da vodozahvate prave na gornjim tokovima rijeka, a onda derivacionim cijevima vodu odvode kilometrima daleko do mašinskih kućica, ne obazirući se na potrebe stanovništva za vodom – kaže ekološki aktivista iz Andrijevice Branko Kastratović.
Izvor:Večernje novosti/RTCG
